maandag 24 februari 2014

Pancratius


kerken, ze zijn zeker in Nederland
zelden nog wat ze ooit waren

maar trekken steeds opnieuw
hetzelfde publiek wel, als toen

voor etentjes nu, congressen,
concerten, symposia, open dagen
van de universiteit...



ontheiliging van oude cultusplaatsen
door rijke burgerlieden, de praal
belangrijker dan het hart

al sinds de tijd met name dat kerken
kathedralen wilden zijn...

als in Leiden de Hooglandse die de 
Pieterskerk naar de kroon moest steken
maar daarin jammerlijk mislukte

kathedrale flamboyante ambities, ja dat zagen 
wij goed, op onze wandeling daar, vorige vrijdag
toen we er langs liepen, 'n mooie zonnige middag, 
met oma en opa op stap...

wat je ziet op deze bladzij zijn foto's van de 
binnenkant, wat je er nu ziet, binnen - ik plukte 
ze van de site hooglandsekerk.com, makkelijker te 
vinden dan leidsebinnenstadgemeente.nl, webstek 
van de Protestantse kerk die er ook dienst houdt, 
zo nu en dan...



toch moet je maar 'ns, een verloren maandag,
plaatjes kijken van andere Pancratiuskerken, zo 
talrijk verspreid ooit in onze Nederlanden, en in 
Duitse streken! - zelfs in London, vlakbij het station 
met dezelfde naam, vind je St Pancras Old Chruch
believed by many to be one of the oldest sites of 
Christian worship in England...

het treft: altijd weer kleine kerkjes zijn het, altijd weer
zie je Romaanse elementen, vaak ligt een fort vlakbij, 
of zijn er wierden, ophogingen, net als in Leiden 't geval
is - die Burcht ernaast, dat is me nogal 'n heuvel zeg !

ga maar kijken: van Mesch tot 's Heerenbérg tot Godlinze
van Poortvliet tot Enkhuizen, zelfs Tubbergen speelt mee 
overal hetzelfde beeld !! - Vlamingen, vergeet Kraainem 
niet, Sterrebeek, Ranst, Zelk, Widooie, Putten !...




zou het télkens gaan om compitaliaheilige plekken bij oude 
kruispunten, waar verschillende wegen samenkwamen, en 
Romeinen al Lares Compitales lieten vereren in de plaats 
van Keltische godheden oorspronkelijk, bomen vaak...

die hadden toch ook cultusplekken altijd bij de samenvloei van 
twee rivieren, als in Leiden om het hoekje Oude en Nieuwe Rijn...

zou je 't nog kunnen voelen, die oudste heilige geest daar, wanneer 
je er eens Cantates gaat luisteren, een mooie lenteavond op zondag 
binnenkort?

of moet je dan liever naar zo'n Leidse Koorboeken-concert toe, rond 
Hemelvaart misschien, maar zijn die niet in de Pieterskerk, helaas...

ik zou die heilige getijdenzangen, aangeheven zeven maal per dag
tot heil van wie ze sponsorde, toch liever horen in de kerk waar ze
door het Leidse kruim ooit tot hun meest waanzinnig-fijnzinnige 
hoogten moeten zijn omhoog gestuwd o, wat 'n machtsstrijd 
moet dat geweest zijn, vlak voor hun val in de Beeldenstorm !


In mei brengen Egidius Kwartet & College in vier concerten de muziek ten gehore, die
opgetekend werd in de roerige dagen rond en in jaar 1566, het jaar van de Beeldenstorm. 
Terwijl overal in de Nederlanden  beelden, schilderijen en boeken vernield werden, en er alom 
grote angst en onrust heerste bleef men in de Leidse Pieterskerk doorgaan met het zingen van 
hemelse, bijna onaardse mooie muziek. 

! ! 

Zangmeester Joannes Flamingus schreef in die jaren een serie prachtige Maria-motetten. 
In het Koorboek dat in die crisistijd werd gemaakt vinden we nog meer onthechte, 
‘onaanraakbare’ stukken van beroemde en minder beroemde componisten.  

Tijdens de concerten wordt u als publiek als het ware meegenomen naar het jaar 1566. Rondom u 
en de zangers hangt een onheilspellende sfeer, maar de muziek die gezongen wordt trekt zich daar 
niets van aan, die blijft wonderschoon en gericht op het eeuwige.

In die vervreemdende sfeer staan de zangers in hun rode toga’s in een cirkel in het midden van de 
u als publiek zit er omheen, en maakt als het ware deel uit van de ‘tovercirkel’ waaruit de polyfonie 
meeslepend en troostend opklinkt.


entree €26,50 p.p. 

en opgelet, er is voorbehoud:
"we zoeken nog wat financiële support..."

de fijne luiden van nu, ze leggen toch liever 
iets andere accenten





Geen opmerkingen:

Een reactie posten